Po zakończeniu II wojny światowej Polska, na mocy decyzji tzw. Wielkiej Trójki, dostała się w strefę wpływów sowieckich. Walkę z narzuconym przez Sowietów rządem komunistycznym podjęli żołnierze niezłomni.
Ich działalność polegała na ochronie ludności przed działaniami aparatu represji, rozbrajaniu posterunków MO, UB oraz przeprowadzaniu akcji dyscyplinujących, polegających na zastraszaniu lub likwidacji szczególnie szkodliwych współpracowników i funkcjonariuszy UB.
W konspirację niepodległościową zaangażowanych było od 120 do 180 tysięcy osób. Uczestników ruchu partyzanckiego określa się też jako ,,żołnierze drugiej konspiracji”. Sformułowanie „Żołnierze Wyklęci” powstało w 1993 roku – po raz pierwszy użyto go w tytule wystawy „Żołnierze Wyklęci – antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 r.”, zorganizowanej przez Ligę Republikańską na Uniwersytecie Warszawskim. Jego autorem był Leszek Żebrowski.

Żołnierzy Wyklętych dotknęły ogromne prześladowania. W walkach podziemia z władzą zginęło około 9 tys. konspiratorów. Kolejnych kilka tysięcy zostało zamordowanych na podstawie wyroków komunistycznych sądów lub zmarło w więzieniach.
Ostatnim członkiem ruchu oporu był Józef Franczak ps. „Lalek”, który zginął w obławie w Majdanie Kozic Górnych pod Piaskami (woj. lubelskie) osiemnaście lat po wojnie – 21 października 1963 roku.
W poniedziałek 2 marca w Szkole Podstawowej w Nakomiadach obchodzono dzień ich pamięci. Nauczycielka historii Elżbieta Mackiewicz wraz z uczniami przygotowała wystawę. Odbyły się również pogadanki oraz pokaz filmów i prezentacji opracowanych przez IPN.