Pierwsza wzmianka o strażnicy krzyżackiej w Kętrzynie pochodzi z 1329 roku. Ze względu na tę datę w 1929 r. ówczesny Rastembork obchodził 600 – lecie miasta. Pierwsza strażnicę spaliły zagony litewskie – wojska Kiejstuta i Olgierda paliły strażnicę i osadę w latach 1345 i 1348, które były odbudowywane. Strażnica najprawdopodobniej zlokalizowana była w miejscu, gdzie obecnie znajduje się kościół św. Jerzego. W 1357 r. , gdy komtur Bałgi (obecnie wieś Wiesiołoje w obwodzie kaliningradzkim, nad Zalewem Wiślanym) Hening Schindenkopf nadał w 1357 roku osadzie Rast prawa miejskie zamek znajdował się już w obecnym miejscu . Na zamku rezydował prokurator (prokurator – w średniowiecznych zakonach rycerskich zarządca okręgu administracyjnego, dowódca wojskowy i jednocześnie sędzia) krzyżacki o nazwisku Marquardt.

     Zamek w Ketrzynie Prokuratorowi kętrzyńskiemu podlegał teren nieco większy od Gminy Kętrzyn, ale w innych granicach, bez rejonu Nakomiad. Zamek składał się z trzech skrzydeł (budynków), a jego dziedziniec od strony miasta oddzielony był murem kurtynowym w którym umieszczona jest brama od strony miasta. Zamek od strony zewnętrznej obwiedziony był dodatkowym murem obronnym z wieżami po rogach. Na dziedzińcu w jego rogu (co jest rzadko spotykane) - róg dziedzińca między wejściami do Muzeum i Bibliotek znajdowała się studnia. Najstarsza część zamku to skrzydło północne. Budynek ten miał trzy kondygnacje, nie licząc piwnic. Na parterze znajdowały się pomieszczenia gospodarcze, a na piętrze komnata prokuratora, refektarz (jadalnia i sala obrad) oraz w części wschodniej kaplica. Kapelan zamkowy obsługiwał także kaplicę przy szpitalu Świętego Ducha – znajdującą się poza murami miejskimi na terenie obecnego młyna, kościół św. Krzyża znajdujący się poza miastem rejon obecnego stadionu miejskiego oraz kaplicę w Wilkowie. Na zamku znajdowała się też komnata dyżurna komtura bałgijskiego, gdzie nocował Urlyk von Jungingen. Von Jungingen przyjeżdżał tu na rozmowy z księciem Bolesławem Świdrygiełłą, który w tym czasie jako gość zakonu krzyżackiego przebywał na zamku w Bezławkach. Istniejącą wieżę na dziedzińcu zamkowym wybudowano w 1622 roku, która służyła i służy jako klatka schodowa. Zamek po spaleniu w 1945 r. odbudowany został w latach 1962-1967